In de rubriek ‘Pareltjes Onder het Stof’ zijn onze redacteurs achterin hun boekenkast gedoken om te speuren naar boeken. De enige voorwaarde is dat het boek niet jonger mag zijn dan drie jaar. Titels die de moeite waard zijn, worden nog eens onder de loep genomen en krijgen de aandacht die zij stuk voor stuk verdienen. Deze week is het weer de beurt aan Ilse, die het boek ‘Onrecht, Leven en Dood in de Amerikaanse Rechtszaal’ van Clive Stafford Smith nog eens uit de kast trok.
Clive Stafford Smith is van oorsprong een Britse advocaat en verdedigde vijfentwintig jaar lang ter dood veroordeelden in Amerika. Hij is oprichter van Reprieve, een organisatie voor rechtsbijstand, en pro-deoadvocaat voor een aantal gevangenen in Guantánamo Bay. In 2013 was hij te gast bij ‘Hier is…. Adriaan van Dis’, waar hij met Van Dis sprak over dit boek.
Het boek ‘Onrecht, Leven en Dood in de Amerikaanse Rechtszaal’ gaat in grote lijnen over het verhaal van de Britse zakenman Kris Maharaj. Hij wordt in 1986 gearresteerd in Miami voor de gewelddadige moord op twee voormalige zakenpartners. Destijds had hij een advocaat die maar een zwakke verdediging bood, wat resulteerde in een schuldvonnis en een ter dood veroordeling. Stafford Smith neemt hierna de zaak op zich en vergaart gaandeweg steeds meer bewijs dat wijst naar een andere dader. Zesentwintig jaar later zit Maharaj echter nog steeds in de gevangenis en deze dwaling binnen het rechtssysteem in Amerika is geen incident.
Dit boek is voor iedereen die geïnteresseerd is in hoe het rechtssysteem van Amerika werkt een enorm goed boek om te lezen. Het wordt gekarakteriseerd als een suspensenovel, maar het leest net zo makkelijk als een non-fictie, voornamelijk omdat het een waargebeurd verhaal is. Gaandeweg valt je mond steeds verder open van verbijstering als je ziet hoe gemakkelijk (of moeilijk, ligt er maar net aan hoe je het bekijkt) een onschuldig iemand al een kwart eeuw vast kan zitten. Met situaties tijdens rechtszittingen die doen denken aan de documentaire Making A Murderer verveelt het verhaal geen moment.
Een geëigend punt om mee te beginnen, is het voorschrift dat juryleden alleen kunnen worden ingezworen indien ze onder ede verklaren dat ze voorstander zijn van de doodstraf.
Ook leer je enorm veel van dit boek. Het blijft niet bij het vertellen van Maharaj’s verhaal, maar je krijgt ook een goede en uitgebreide omschrijving van de werking van het Amerikaanse rechtssysteem. Dit is ook wel nodig om het verhaal extra verdieping en inhoud te geven. Al die jaren werkervaring van Clive Stafford Smith zijn als een informatief sausje over het boek gegoten, waardoor het leest vanuit het perspectief van een deskundige. Hij weet duidelijk waar hij het over heeft en schuwt niet de verdieping over dit onderwerp op te zoeken. Tegelijkertijd mag wel gezegd worden dat de auteur in heldere uitleg schrijft. Het wordt dus niet onnodig gecompliceerd gemaakt door jargon te noemen zonder dat je begrijpt wat het betekent.
‘Onrecht, Leven en Dood in de Amerikaanse Rechtszaal’ is hét boek dat je gelezen moet hebben als je meer wilt weten over het (on)rechtssysteem in Amerika. Het verhaal van Kris Maharaj volg je op het puntje van je stoel, waar je pagina na pagina je mond verder open voelt zakken van verbazing. De ervaring van de Britse advocaat klinkt in het hele boek door, waardoor je niet zomaar een sensatieverhaal voorgeschoteld krijgt, maar ook echt leest vanuit het perspectief van iemand die weet waar hij over praat.
