In de rubriek ‘Pareltjes Onder het Stof’ zijn onze redacteurs achterin hun boekenkast gedoken om te speuren naar boeken. De enige voorwaarde is dat het boek niet jonger mag zijn dan drie jaar. Titels die de moeite waard zijn worden nog eens onder de loep genomen en krijgen de aandacht die zij stuk voor stuk verdienen. Deze week vertelt Anne over haar favoriete bejaarde: Hendrik Groen.
Enkele jaren geleden maakte Nederland kennis met Hendrik Groen. In zijn ‘geheime dagboek’ geeft de man van bijna 84 een inkijkje in zijn leven in een Amsterdams bejaardenhuis. Met scherpe observaties, grappige anekdotes en mooie beschrijvingen weet hij de lezer vanaf de eerste bladzijde te boeien. Dat bejaarden niet suf en zeurderig hoeven te zijn bewijst hij met verve – zonder de bejaarden die wèl suf en zeurde
rig zijn buiten beschouwing te laten.
Dat ouderdom met gebreken komt, is een bekend gegeven. Hendrik Groen schrijft erover zonder de dingen erger te maken dan ze zijn. Hij maakt ze ook niet mooier. Voor Henk Groen is het wat het is. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat hij sommige dingen niet vervelend vindt. Voor zichzelf, maar ook voor het vriendengroepje dat hij in het bejaardenhuis heeft verzameld.
Het vriendengroepje bundelt de krachten in een poging om iets van het leven te maken. Ze richten de ‘Oud maar niet dood’-club op – kortweg Omanido. De belevenissen van Omanido vormen de rode draad van het boek. Etentjes, borrels (mèt ‘frituurfruit’), en regelmatige uitstapjes houden hen op de been. Los van alle gezelligheid zijn ze er ook voor elkaar in moeilijkere tijden. Ze steunen de dementerende Grietje en zorgen voor Henks beste vriend Evert wanneer hij als gevolg van diabetes eerst een aantal tenen en uiteindelijk zijn hele onderbeen moet laten amputeren. Evert laat zich overigens geenszins uit het veld slaan door dit akelige lot. Zijn rebelse inborst is niet te stuiten. Af en toe heeft hij zin in wat opschudding, die hij dan zelf regelt. Soms beperkt hij zich tot een brutale opmerking – gewoon, om een beetje te stoken. Andere keren pakt hij het wat groter aan.
Naast een mooi verslag van de saamhorigheid van de Omandio-leden, geeft Hendrik Groen inzage in de stompzinnige regeltjes en benauwende bureaucratie waar ook de Nederlandse bejaardenhuizen niet aan ontkomen. Hij voert een stille maar verbeten strijd met de directrice, mevrouw Stelwagen.
(…) En sinds kort ben ik aangesloten bij een marktgerichte serviceorganisatie voor belevingsgerichte zorg op maat. Ik snap nu wel waarom de zorgkosten de pan uit rijzen.
Maar wie is Hendrik Groen? Alleen uitgeverij Meulenhoff weet het antwoord op die vraag. Wie zichzelf het alter ego aanmat van deze charmante heer op leeftijd is onbekend. Verschillende namen werden genoemd en verworpen. Voor het succes van het boek maakt het niet uit. Of misschien juist wel: het idee dat Henk Groen ècht bestaat geeft het boek net wat extra charme.
Deze charme heeft ertoe geleid dat Pogingen iets van het leven te maken in november 2016 bekroond werd met de NS Publieksprijs. Bovendien zendt omroep Max komend najaar een dramaserie uit die gebaseerd is op dit geheime dagboek. Ondertussen zat ‘Hendrik Groen’ zelf ook niet stil. In januari 2016 verscheen zijn tweede geheime dagboek Zolang er leven is. Hendrik Groen doet voor hoe je goed oud wordt. Gewoon, door er wat van te maken.
