In de rubriek ‘Pareltjes Onder het Stof’ zijn onze redacteurs achterin hun boekenkast gedoken om te speuren naar boeken. De enige voorwaarde is dat het boek niet jonger mag zijn dan drie jaar. Titels die de moeite waard zijn, worden nog eens onder de loep genomen en krijgen de aandacht die zij stuk voor stuk verdienen. Deze week is het weer de beurt aan Ilse, die het boek Lisa’s Adem van Karel Glastra van Loon nog eens uit de kast trok.
Karel Glastra van Loon was een schrijver, cabaretier en publicist. Ook is hij actief geweest in de politieke sferen, met name voor de SP. Samen met oud-fractievoorzitter Jan Marijnissen heeft hij een aantal boeken geschreven met een maatschappelijke achtergrond. Hij is in juli 2005 overleden aan een hersentumor die een jaar ervoor werd geconstateerd. Zijn bekendste werken als auteur zijn onder andere De Passievrucht, die ook in 2003 werd verfilmd, en Lisa’s Adem, het pareltje van deze week.
Lisa’s Adem is een titel waar je vaak voor het eerst mee in aanraking komt op de middelbare school, zodra je voor Nederlands boeken moet gaan lezen. Deze titel zal er een zijn die je niet snel met verveling leest. Het verhaal draait niet eens zozeer om Lisa, die op haar zeventiende ineens spoorloos verdwijnt, maar meer om de drie hoofdpersonages die het dichtst bij haar stonden. Dit zijn Talm (haar vriend op het moment van haar verdwijning) en haar moeder en stiefvader: Sophie en Sebastiaan.
De eerste maanden slaagde hij er wonderwel in om te leven alsof alles nog vóór hem lag, alsof hij niet gevangen zat in een wurgend verlangen naar wat komen zou. Maar dat duurde niet lang. Eerst verscheen zij ’s nachts in zijn dromen, als een vluchtige schim, een ademtocht; koortsachtig bleef hij de hele nacht zoeken, maar hij vond haar nooit.
Omdat Lisa voor Talm zijn eerste liefde is gaat hij na haar verdwijning voor langere tijd naar haar op zoek. Zelfs jaren nadat Lisa verdwenen is schijnt hij maar haar niet te kunnen loslaten te kunnen laten, zonder te weten wat er precies gebeurd is. Het boek blijft boeiend om te lezen, omdat het verhaal niet in chronologische volgorde is verteld. Het springt telkens heen en weer in de tijd, tussen de verschillende personages en hun beleving. Hierdoor ontvouwt zich langzaamaan waar elk van hen eventueel hebben bijgedragen aan de uiteindelijke verdwijning, of tenminste aan de manier waarop Lisa is opgegroeid.
Hoewel deze schrijfstijl er een is die je moet liggen (sommige mensen houden nou eenmaal meer van chronologisch vertelde verhalen) past deze manier compleet bij dit verhaal. Het leest alsof je meekijkt in de gedachtegangen van de hoofdpersonages, zoals je je zou kunnen voorstellen hoe het beleeft zou worden bij een echte vermissingszaak. Waar is Lisa gebleven? Heeft zij ervoor gekozen om weg te lopen, of is er meer aan de hand? Wat heeft er allemaal bijgedragen aan de verdwijning van Lisa? Het zijn allemaal vragen die je je steeds meer begint af te vragen bij het lezen, maar waarvan het maar de vraag is of ze ook echt beantwoord zullen worden.
Lisa’s Adem is een boek waarin Glastra van Loon het niet heeft geschuwd om maatschappelijk gevoelige onderwerpen aan te snijden. Onderwerpen als schuldvraag, moreel kompas, onbeantwoorde vragen en cruciale keuzes in het leven komen allemaal aan bod. Waarom is Talm zo geobsedeerd met het vinden van Lisa? Wat heeft stiefvader Sebastiaan uitgespookt met Lisa? Wat is de rol van Sophie, de moeder van Lisa, geweest in haar leven? Gaandeweg het boek wordt steeds meer duidelijk over elk van deze vragen en de relatie tot de uiteindelijke verdwijning.
