In de rubriek ‘Pareltjes Onder het Stof’ zijn onze redacteurs achterin hun boekenkast gedoken om te speuren naar boeken. De enige voorwaarde is dat het boek niet jonger mag zijn dan drie jaar. Titels die de moeite waard zijn, worden nog eens onder de loep genomen en krijgen de aandacht die zij stuk voor stuk verdienen. Deze week is het weer de beurt aan Michael die het boek A Series of Unfortunate Events: The Slippery Slope van Lemony Snicket nog eens uit de kast trok.
Een aantal maanden geleden kwamen de eerste drie boeken uit deze dertiendelige reeks al aan bod in de ‘Mooier op Papier?’-rubriek, maar eigenlijk verdienen de noodlottige verhalen over de Baudelaire-wezen meer aandacht. Zeker The Slippery Slope, het tiende boek in de reeks dat tevens het op een na laatste deel is dat ook in het Nederlands is uitgebracht, onder de naam Het Grimmige Gebergte. Waar de eerste vijf delen eigenlijk zelfstandig te lezen zijn, volgen de rest van de boeken elkaar steeds direct(er) op en worden de overkoepelende mysteries steeds groter en belangrijker. Dat maakt het vanaf dat moment steeds lastiger om de boekenreeks aan de kant te leggen.
Fate is like a strange, unpopular restaurant filled with odd little waiters who bring you things you never asked for and don’t always like.
Het verhaal begint met Violet, Klaus en Sunny die van bankier en familievriend Mr. Poe te horen krijgen dat hun ouders zijn omgekomen in een allesverwoestende brand. De kwaadaardige Graaf Olaf krijgt de voogdij en bedenkt een listig plan om het familiefortuin in handen te krijgen. De kinderen zijn hem te slim af en belanden daarna steeds bij een andere voogd, maar Graaf Olaf blijft ze op hun hielen zitten. Steeds in een andere vermomming waar iedereen behalve de wezen intrappen. Na The Bad Beginning (Het Bittere Begin), The Reptile Room (De Slangenserre), The Wide Window (Het Rampzalige Raam), The Miserable Mill (De Helse Houtzagerij), The Austere Academy (De Krabbige Kostschool), The Ersatz Elevator (De Loze Lift) en The Vile Village (Het Doodenge Dorp) is er niemand die zich bekommert om de kinderen en zijn ze op zichzelf aangewezen.
Vanaf hier wordt de reeks steeds beter, want in The Hostile Hospital (Het Horror Hospitaal), The Carnivorous Carnival (De Koude Kermis) en The Slippery Slope (Het Grimmige Gebergte) maken de drie wezen veel meer ontwikkelingen door dan eerder. Bovendien moeten ze zichzelf steeds meer als schurken gedragen om hun kwaadaardige vijanden te slim af te kunnen zijn. Dat willen ze niet, maar in een hopeloze situatie maakt een kat hele rare sprongen. In het tiende boek begint daarbij ineens het moraal op te spelen, juist op het moment dat je als lezer voelt dat de kinderen iets willen doen dat tegen alles indruist waarvoor ze altijd hebben gestaan. Vervolgens nemen ze een drastische beslissing. In plaats van vuur te bestrijden met vuur, houden ze zich vast aan het motto ‘wie goed doet, goed ontmoet’. Helaas is dat een uitdrukking die hun aartsvijanden niet kennen.
Zonder verder te veel van het plot weg te geven, biedt dit boek ook nog eens ruimte voor een flinke scheut nieuwe humor, gebracht door Sunny. Er is een behoorlijke tijd verstreken sinds de start van de eindeloze nachtmerrie van de Baudelaire-kinderen en in de tussentijd heeft de jongste telg ook haar eigen gedachten. Bovendien worden haar uitspraken steeds begrijpelijker, waardoor je het gevoel krijgt dat je met ze meegroeit. Sunny gooit er altijd korte kreten uit die niet terug te vinden zijn in de woordenboeken, maar haar broer, zus of de schrijver vertalen dat steeds naar complete, begrijpbare zinnen. Nu zijn het enkele keren bestaande woorden die ze roept of een vreemde samensmelting van twee woorden. Het is in ieder geval steeds makkelijker te voorspellen naar welke hele zin de auteur de kreet vertaalt.
Naast die kleine veranderingen keren er ook onverwachte personages terug in het verhaal en maak je kennis met meerdere figuren die een belangrijke rol gaan spelen in het lot van de wezen. Daardoor krijg je eindelijk een paar antwoorden, maar ook een hele hoop nieuwe vragen. Het is namelijk zo dat het drietal sinds het vijfde boek weet dat Graaf Olaf iets te maken heeft met een organisatie genaamd V.F.D., maar nog steeds hebben ze nauwelijks een idee van wat het is en wie daar lid van zijn. Na steeds een heel klein beetje meer te ontdekken komen ze in The Slippery Slope een flinke stap verder in het ontrafelen van alle mysteries. Dit boek geeft je dan ook het gevoel dat het einde nadert en dat je nog maar drie delen hebt te gaan voor je weet hoe de vork in de steel steekt.
Well-read people are less likely to be evil.
Natuurlijk bevat ook dit boek dezelfde ingrediënten als zijn negen voorgangers. Wederom heeft het boek een duidelijk begin, midden en eind, en komen er vermomde personages voor die later ontmaskerd worden. Verder moeten Violet, Klaus en Sunny hun krachten bundelen om zich uit levensbedreigende situaties te redden, maar voornamelijk om Graaf Olaf te slim af te zijn. Grappig is dat Sunny naast het bijten met haar bijzonder sterke tanden ook nog een nieuw talent ontwikkelt, die ongetwijfeld later nog van pas komt. De schrijfstijl is onveranderd gebleven, maar toch leest dit verhaal een stuk vlotter weg dan een aantal van zijn voorlopers. Er zit meer in, sommige stukken zijn lekker kort gehouden en op de een af andere manier voelt dit tiende boek enigszins verfrissend aan.
Al met al is deze boekenserie gewoon het lezen waard, ook al moet je je misschien door een of twee boeken heen worstelen omdat het thema je wat minder aanspreekt of omdat de herhaling begint te storen, maar uiteindelijk is dat het waarschijnlijk allemaal waard. Na het lezen van dit boek zal je zeker als een speer door de laatste drie delen willen om er achter te komen waarvoor V.F.D staat (zowel letterlijk als figuurlijk), hoe het afloopt met de hoofdpersonen en wat het antwoord is op alle vragen die je tegen die tijd hebt. Mocht je de reeks nou in het Nederlands hebben gelezen, dan ben je na The Grim Grotto (De Gruwelgrot) aangewezen op de Engelstalige The Penultimate Peril (Het Voorlaatste Risico) en The End (Het Einde), want de vertalingen van boek twaalf en dertien zijn nooit uitgebracht.
