In Het einde van de eenzaamheid beschrijft Benedict Wells (1984) het veelbewogen leven van Jules Moreau. Wanneer hij na een ongeluk in het ziekenhuis belandt, wordt hij plots overvallen door een stroom aan herinneringen. Wells neemt de lezer vervolgens mee in deze herinneringen – en dus in het levensverhaal van Jules.
Waardoor komt het dat het leven wordt zoals het wordt?
Jules’ is de verteller in deze roman. Zijn leven kenmerkt zich door een zoektocht naar geluk, geborgenheid en zekerheid.
Het noodlot heeft veel te vroeg een einde gemaakt aan de onbezorgde kindertijd van Jules, zijn zus Liz en zijn broer Marty. Bij een auto-ongeluk komen hun ouders om het leven. De kinderen gaan hier alledrie op een andere manier mee om. Daardoor verliezen ze in eerste instantie ook elkaar. Jules raakt in zichzelf gekeerd. Hij voelt zich eenzaam op het internaat waar ze zijn ondergebracht. Gelukkig wordt zijn klasgenootje Alva een goede vriendin van hem. Totdat zij hem ook in de steek laat…
Marty is aanvankelijk een nerd-achtige gothic, maar ontpopt zich na de middelbare school steeds meer tot carrièrejager. Liz verliest zich in een leven vol seks en drugs. Pas na haar dertigste komt haar leven in wat rustiger vaarwater, maar ze komt nooit echt tot rust. Naarmate ze ouder worden, komen de kinderen Moreau weer dichter bij elkaar te staan – al blijft het vluchtgedrag van Liz altijd aanwezig.
Als Jules dertig is raapt hij zijn moed bij elkaar en stuurt hij zijn jeugdvriendin Alva een mail. Hortend en stotend komt het contact tussen de twee weer op gang. Alva is inmiddels getrouwd met de veel oudere Russische schrijver Aleksandr Romanov. Jules trekt op een gegeven moment bij hen in en is daardoor getuige van de rappe aftakeling van Romanov. Terwijl de oude man langzaam maar zeker verdwijnt, bloeit de liefde tussen Alva en Jules op. Een rigoureuze daad van medemenselijkheid maakt een einde aan het leven van Romanov. Daarna kunnen Jules en Alva zich volledig aan elkaar geven.
Wat Jules nooit voor mogelijk hield lijkt te gebeuren: hij is gelukkig. Geluk is echter een onbekend fenomeen voor hem. Omdat hij al jong geleerd heeft dat geluk eindig is, gaat er voor hem een zekere dreiging van uit. Onbekommerd gelukkig zijn is onmogelijk voor Jules – al is hij zich wel degelijk bewust van het geluk dat hem ten deel valt.
Alva en Jules bouwen samen een leven op en worden de ouders van een tweeling. Maar een paar jaar later slaat het noodlot toch weer toe. Alva wordt ongeneeslijk ziek. Wederom verliest Jules zijn veiligheid, zijn zekerheid, zijn houvast.
Het leven (…) is ons niets verschuldigd en alles gaat zoals het gaat. Soms terecht, zodat alles zin lijkt te hebben, en soms zo onterecht dat je aan alles gaat twijfelen.
Het einde van de eenzaamheid is de vierde roman van de Duitse schrijver Benedict Wells (1984). Zijn talent is onmiskenbaar. De personages zijn ijzersterk beschreven. Vooral van Marty en Alva krijgt de lezer een heel scherp beeld. Dit klopt ook met de verhaallijn: naar het zich laat aanzien zijn Marty en Alva ook precies de mensen die het dichtst bij Jules staan.
De heftige thema’s die aan bod komen, heeft hij veelal meer beschouwend beschreven, zonder de impact verloren te laten gaan. Dat is niet alleen knap, het past ook heel goed bij de romanvorm met een ‘ik-verteller’. Het beschouwende vindt hierin zijn plek door zelfreflectie, conversatie, afleiding en zelfs relativering. Het boek krijgt hierdoor een soort rustige ondertoon, dat de heftigheid in zekere zin neutraliseert. Een goede keuze van de schrijver; het geeft balans aan een verhaal dat anders waarschijnlijk ’too much’ was geweest.
Tot slot geeft dit boek de lezer een aantal belangrijke inzichten mee. Hoe je vertrekpunt voor altijd bepaalt wie je wordt, bijvoorbeeld. Hoe dingen nooit voorbij gaan en het leven soms meer wegheeft van een perpetuum mobile.
En hoe geborgenheid de tegenhanger van eenzaamheid is.
