Aangename verrassing
Kaf is de aangename Nederlandse verrassing van 2019. Joep Stapel schreef eerder recensies en korte verhalen, maar een carrière als romanschrijver lijkt na dit debuut op zich prima aan hem besteedt. De aangename schrijfstijl en de variatie in dit verhaal maken dat dit boek in een oogwenk uit te lezen valt. Het ogenschijnlijk alledaagse leven van hoofdpersoon Kaf heeft herkenbare momenten voor de gemiddelde lezer, maar zijn route – die steeds verder van het pad af lijkt te gaan – houdt de lezer scherp. Zeker voor liefhebbers van Nederlandse literatuur is dit een boek dat, al zij het voor even tussendoor, gelezen mag worden.
Het dilemma
Het boek Kaf gaat over de gelijknamige hoofdpersoon die twijfels krijgt over zijn huidige leven. De tweeëndertigjarige Kaf is docent Engels en gaat binnenkort trouwen met Gabi, wiens vader ondertussen ernstig ziek is en niet meer lang te leven heeft. Onderweg met zijn vriend Erik naar Italië, waar Gabi’s familie woont en de bruiloft plaats zal vinden, aarzelt Kaf. Regelmatig denkt hij terug aan de wilde verhalen van zijn grootvader. Eerdere ervaringen knagen aan zijn geweten, zoals Vera, zijn leerlinge die hem maar blijft lastigvallen en té seksueel getint bezig is. Dat Kaf opgroeide zonder zijn ouders maakt het allemaal niet makkelijker. Op weg naar Gabi voor de bruiloft maakt hij nog een omweg met Erik om een chiquere bruidsauto te regelen en vanaf daar loopt het oorspronkelijke plan aardig in de soep. Een pikante slangenbezweerster, Eriks Russische vriendin en de dringende telefoontjes van de rector van Kafs school brengen zijn gedachten steeds verder in de war. Ondertussen wordt Gabi onrustiger en heeft ze ook nog de zorgen voor haar vader. Laat Kaf zich leiden door de verhalen van zijn familie en zoekt hij een uitvlucht, weg van zijn dagelijks leven? Of komt hij toch nog op tijd voor de bruiloft en loopt alles volgens plan?
Pas toen hij zich omdraaide naar de hand op zijn schouder zag hij haar weer. Het overhemd plakte aan zijn rug, zijn benen trilden. Het was de roodharige slangenfee. Ze lachte in zijn verhitte gezicht, zelf had ze een blos. Kaf hijgde dat hij moest bijkomen, een glas water, maar ze versperde hem de weg. Vlinderde haar armen op de maat bijeen en duwde hem terug de dansvloer op.
Aangenaam en snel
In het boek Kaf worden verschillende periodes uit het leven van Kaf en daarnaast een aantal van zijn dierbaren belicht. Momenten als klein kind, de ontmoeting met Gabi en vooral de tijd met en de reizen van Kafs grootvader zijn beschreven scènes waar uiteindelijk altijd weer naar terug te grijpen valt. Deze afwisseling in de tijd en de personages met Stapels aangename schrijfstijl maakt Kaf een boek dat fijn leest. Dat komt mede door de verbindingen tussen deze scènes, waardoor je steeds sneller gaat lezen; alsof het sneeuwbaleffect op de literatuur is toegepast. Noemenswaardig is ook het moment waarbij we even door de ogen van Kafs demente grootvader kijken. Dit boek bevat herkenbare momenten en situaties waar iedereen ooit mee te maken zal krijgen, maar ook de typische dingen die we vaker zien in Nederlandse verhalen. Zo zijn vreemdgaan, alcohol en losbandig gedrag zeker terug te vinden in het leven van Kaf en zijn opa.
Verder zit er geen poespas in dit boek, zoals lange landschapsbeschrijvingen of compleet uiteengezette conversaties. Gewoon sterk, kort en krachtig. Dat maakt overigens wel dat het geen groots verhaal is om in weg te dwalen en waarbij je niet na de laatste pagina geen flauw idee hebt wat je nu moet gaan lezen. Uiteindelijk heeft het boek ook maar 206 pagina’s. Het zal zeker niet in één adem genoemd worden met bijvoorbeeld De donkere kamer van Damocles, maar toch past dit boek prima op de plank met Nederlandse literatuurschrijvers. Stapel heeft immers ook niet meer woorden nodig om het verhaal boeiend te maken en als dit pas zijn debuutroman is, dan mogen we uitkijken naar zijn volgende werk.
Nederland, Nijmegen, 06-09-2018. Portret van Joep Stapel. Foto: Andreas Terlaak
Over Stapel
Kaf is Joep Stapels debuutroman. Hij schrijft voor NRC over klassieke muziek en is recensent voor weblog Tzum. Eerder schreef hij al korte verhalen, waarvan De klaagzang van Carpentier dat gepubliceerd werd in De Gids, het oudste literaire en culturele tijdschrift van Nederland.
roman
€20,-
Op voorraad. Voor 23:00 uur besteld, morgen in huis
Gratis verzending!
