Goed boek, maar niet eenvoudig
Kata’s dochter Vala is al een jaar vermist, na een schoolfeest komt ze niet meer thuis. Sindsdien leeft Kata in een roes; wat is er met Vala gebeurd? Waarom lijkt de politie alleen maar vermoedens te hebben, maar tot niets concreets te komen? Helaas voor Kata blijkt er snel slecht nieuws te volgen: haar dochter is dood gevonden in een kuil. Meer dan ooit raakt Kata vastbesloten erachter te komen wat er met Vala is gebeurd. Wie heeft haar het laatst gezien? Wie is er verantwoordelijk voor haar dood? Heeft de verontrustende mailwisseling tussen haar dochter en een Hongaarse penvriendin er iets mee te maken? Hoewel de politie zelfmoord niet uitsluit is deze versie voor Kata onbedenkelijk. Volgens haar moet en zal er een schuldige gevonden en aangewezen worden, waarna zij het heft in eigen handen neemt en zelf op onderzoek uitgaat.
Ik zal straffen is door de bank genomen een spannend boek. Toch zal deze titel niet gemakkelijk te lezen zijn voor sommige mensen. Steinar Bragi deinst er niet voor terug om het plot af te wisselen met de hallucinaties waarin Kata regelmatig terechtkomt of met haar uiteenzettingen over haar kijk op de maatschappij en de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen, vooral op het gebied van seksueel misbruik. Dit is een zwaar thema en niet alleen dat; deze monologen over dit thema gaan over een onderwerp waar je je als lezer maar net in wilt verdiepen. Echt helemaal afbreuk aan het plot doet het niet, omdat deze gedachtes natuurlijk een onderdeel zijn van Kata’s intrinsieke motivaties, maar het haalt zeker de vaart uit het verhaal. Je moet je als lezer af en toe echt omschakelen wanneer Bragi ervoor kiest om een van deze zijpaden in te slaan en soms valt hij hierin ook in herhaling.
Een hoofdpersonage met diepgang
Daarentegen weet hij met deze afwisseling wel echt een ijzersterke diepgang te geven aan het hoofdpersonage: je begrijpt volledig hoe Kata steeds verder af lijkt te glijden, zowel van de realiteit als in haar functioneren als persoon in het dagelijks leven. Ook is het erg interessant om te lezen hoe centraal zij als personage staat: Vala heeft tenslotte ook een vader, die haar echtgenote is, maar wat dit verlies met hem doet of hoe hij erop reageert komt helemaal niet aan bod. Hij schittert in het boek van afwezigheid, maar toch schemert hierin door dat dit best kan komen omdat Kata zichzelf volledig heeft afgesloten van haar omgeving. Ze leeft steeds meer in haar eigen gecreëerde realiteit, en laat zo goed als niemand toe in haar belevingswereld. Het is enorm knap hoe het Steinar Bragi is gelukt om Kata te omschrijven, zo kom je het niet vaak tegen.
En daarmee verschilt Ik zal straffen wezenlijk van andere verdwijningsverhalen. Waar de focus normaal ligt op bijvoorbeeld hoe de rechercheurs stukje bij beetje erachter komen wat er is gebeurd en waarom, is dit in dit boek van ondergeschikt belang of zelfs helemaal niet van belang. Het boek gaat niet om Vala en haar verdwijning, het boek gaat over Kata en wat er met haar gebeurd. Het is een heel interessante invalshoek en het lukt Bragi ook om het aan de lezer zelf over te laten wat je hieruit concludeert: vind je het begrijpelijk of onbegrijpelijk? Waar is de begeleiding voor Kata? Wat vind je van haar gedachtegangen? Allemaal vragen waar de schrijver je de ruimte laat om hier een eigen conclusie aan te geven.
Steinar Bragi
Steinar Bragi is een vooraanstaande IJslandse auteur die geboren is op 15 augustus 1975. Hij is vooral bekend van zijn poëzie en proza en schreef in 2008 zijn Bestseller Women. Ook dit boek heeft een thematiek die gaat over de rol van de vrouw binnen de maatschappij. Women werd genomineerd voor de Nordic Council Literatuurprijs.

De allereerste animatie van The Addams Family
€14,99
Op voorraad. Voor 23:59 besteld, morgen in huis