Recensie: Community – Seizoen 3, 4 en 5

De serie Community is in veel opzichten anders dan andere series. Regelmatig heeft NBC, het netwerk dat de serie in eerste instantie uitzond, overwogen om de stekker eruit te trekken, maar Community wist telkens terug te komen. Dat is vooral te danken aan de enorme groep fans achter de serie. Deze maand zijn de seizoenen 3, 4 en 5 verschenen op dvd.

Community gaat over het community college Greendale. Dit is een soort school waar mensen van allerlei leeftijden om allerlei redenen lessen kunnen volgen op allerlei gebieden. Dat klinkt rommelig, en dat is het ook. Centraal in de serie staat Jeff Winger, een advocaat in de dertig die nooit een echt diploma heeft gekregen maar wel heel goed is in liegen en mensen manipuleren. In seizoen één en twee zien we hoe hij de sociaal onaangepaste Abed Nadir ontmoet, een filmstudent met ongekende kennis van de televisiewereld. Andere studenten waar Jeff mee om gaat zijn Britta de blonde activist, Shirley de gelovige zachtaardige moeder, Annie de strever, Troy de vrolijke footballer en Pierce, een chagrijnige oude man die al jaren op Greendale zit omdat hij verder geen leven heeft. Deze vaste groep studenten wordt vaak vergezeld door de extravagante decaan Craig en de Aziatische leraar Ben Chang, waar geen peil op te trekken is.

Community is een serie waar een doorlopend verhaal in te vinden is, maar het is ook goed mogelijk om de afleveringen los te kijken. Je kan daardoor prima beginnen bij seizoen 3. Waar Community echter heel goed in is, is het subtiel verwerken van verwijzingen. Soms kan een enkele zin of een persoon op de achtergrond van een scène onlogisch lijken, maar dat is dan een verwijzing naar een eerdere aflevering. Er is wel een beetje ontwikkeling in de personages terug te vinden. Zo heerst er in de eerste seizoenen een seksuele spanning tussen Jeff en Britta, maar Annie valt ook op Jeff. Soms hebben Jeff en Britta iets, soms botert het beter tussen Jeff en Annie. De personages blijven dynamisch, maar het is nooit de leidraad voor de show.

Waar Community echt om draait, is de meta-humor. Elke aflevering gaat over een bepaalde gebeurtenis, welke vaak refereert aan popcultuur. Zo is er een aflevering die het idee van meerdere tijdlijnen uitwerkt zoals je in tijdreisfilms ziet. In een andere aflevering wordt de jaren 40 film noir-stijl omarmd omdat Chang denkt dat hij een detective is, en er is een aflevering waarin Abed een documentaire maakt waar alles een voice-over heeft. Bovendien denkt Abed dat de wereld waar hij in leeft een tv-show is (wat natuurlijk ook klopt), wat zorgt voor veel verwijzingen naar de constructie van de serie zelf. De beste afleveringen zijn wel degene waarin Abed en Troy helemaal opgaan in hun fantasievolle wereld, zoals in Pillows and Blankets waarin de hele school wordt omgebouwd tot een gigantisch kussen- en dekenfort, wat uitloopt op een ware oorlog op schoolniveau. Al deze voorbeelden zijn nog maar van seizoen 3, dus kun je nagaan hoeveel originele afleveringen alle drie de seizoenen samen hebben!

Een sterk punt van Community is de tijdloosheid. Deze serie kun je over 10 jaar nog steeds kijken omdat het zich niets aantrekt van de actuele wereld om ons heen en alle personages fictief zijn en blijven. Bovendien is Community erg goed in het abstraheren en relativeren van bekende zaken. Neem bijvoorbeeld de afleveringen waarin Abed gebruik maakt van zijn Dreamatorium: een kamer waarin hij zich volledig onderdompelt in een fantasiewereld, meestal in de vorm van Inspector Spacetime. Deze scènes fungeren duidelijk als een soort therapiesessie voor Abed, die moeite heeft om zich aan te passen aan de sociale wereld. In plaats van gesprekken met een psychiater wordt je als kijker meegenomen in de fantasiewereld van Abed waarin de kijker, maar ook zijn studiegenoten, ontdekken waar hij mee zit. De uitwerking van die wereld varieert van ruimteschepen, letterlijk gemaakt van kartonnen dozen en aluminiumfolie, tot aan volledige afleveringen die bestaan uit muppet-achtige poppen of stop motion klei-animaties. Aan (kinderlijke) fantasie is geen gebrek.

In seizoen 5 neemt Community een iets andere koers, voornamelijk door een kleine wijziging in de cast. Door persoonlijke en zakelijke redenen moeten twee personages de serie verlaten, wat natuurlijk invloed heeft op de serie. Dan Harmon, het brein achter de hele serie, is er goed mee om gegaan door de overige personages er op te laten reageren en het niet in de doofpot te stoppen. Ook hier veranderen de personages behoorlijk, zonder het doel drama op te wekken. De rol van komiek John Oliver (bekend van de talkshow Last Week Tonight) keert hiermee terug sinds hij in seizoen 2 verscheen, en Jonathan Banks (die je kan kennen als Mike uit Breaking Bad) bemachtigt ook een rol als leraar.

Het is een wonder dat Community uit maar liefst zes seizoenen bestaat. Halverwege seizoen 3 wilde NBC de serie namelijk annuleren, maar onder heftig protest van de fans werd het alsnog doorgezet. Aan het eind van dat seizoen verscheen de tekst #sixseasonsandamovie in beeld, een referentie uit seizoen 2. In die laatste aflevering van het seizoen werd al veel gehint dat Community de fans dankbaar was voor hun steun. Dan Harmon en zijn vaste schrijversteam werden echter door NBC eruit gebonjourd omdat het netwerk zijn manier van werken niet waardeerde. Het gevolg is dat seizoen 4 een duidelijk andere stijl en humor heeft dan de voorgaande afleveringen. Weer lieten de fans van zich horen, en met succes: Harmon mocht in seizoen 5 terugkomen. Toch besloot NBC daarna de stekker eruit te trekken en zou Community definitief stoppen. Wat er voor seizoen 6 gebeurde had echter niemand zien aankomen: Yahoo kocht de serie op en Community leefde verder als web serie, ten koste van andere producties van Yahoo. Dat is meteen de reden waarom seizoen zes waarschijnlijk niet op dvd zal verschijnen: deze is nooit uitgezonden op televisie. Het ziet er overigens naar uit dat die film er als klap op de vuurpijl ook nog komt.

Community is een serie met humor waar je van moet houden, maar als je een beetje opgegroeid bent met de hedendaagse popcultuur en actief bent op het internet, dan zal je het zeker kunnen waarderen. Het wordt nergens echt banaal – op een paar stukjes uit het beruchte seizoen 4 na – en op een luchtige wijze worden belangrijke levenslessen geleerd. Omdat de cast zo gevarieerd is, is er altijd wel een personage waar je je mee kunt identificeren. Tegelijkertijd zijn er weinig personages waar je een hekel aan hebt – hoewel sommigen de oude Pierce echt niet kunnen uitstaan.

Als je de dvd in bezit hebt is het een dikke aanrader om de afleveringen ook eens te kijken met commentaar van de regisseur, schrijvers en/of cast erbij. Zo kom je erachter hoe bepaalde scènes tot stand zijn gekomen of ze vertellen over verborgen grapjes die niet direct opvallen. Het leukste aan het commentaar is wel dat de cast gewoon door gaat met grapjes maken. Ik lag in ieder geval regelmatig dubbel met de tranen in mijn ogen! Naast de afleveringen met commentaar bevat elke schijf (3 per seizoen) ook nog eens bloopers, enkele verwijderde scènes en making ofs van een aantal van de meest populaire afleveringen.

Community kan gezien worden als een product van deze tijd waarin humor vooral voortvloeit uit het persifleren en mixen van popcultuur. De seizoenen 3, 4 en 5 hebben een bijzondere levensloop gehad met de vele wisselingen van productiebedrijf en schrijvers, maar in de kern is de serie nooit echt veranderd. Grappen zijn kinderlijk op een volwassen manier en volwassen thema’s worden op luchtige manier uitgebeeld. Daarnaast is de serie ook visueel aantrekkelijk door de vele fantasiewerelden die worden verbeeld, waaronder een aflevering volledig in poppen, eentje in de stijl van een 8-bit game en een volledige G.I. Joe-achtige tekenfilm. Als je dan nog niet genoeg hebt van de normale afleveringen kun je alles herkijken met commentaar van de cast en crew erbij, want dat is minstens zo hilarisch. De dvd’s van Community zijn het echt waard om in je kast te hebben staan.