Komedie blijft subjectief als geen ander genre. Voor de kijker het vergankelijkste en lichtst verteerbare genre, voor de recensent een hoofdpijndossier. Niet omdat het zo subjectief is per se. Die observatie doe ik meer vanwege het feit dat op zich best leuke komedies vrij vaak enorme bout-ratings krijgen in artikelen en op bijvoorbeeld een site als Rotten Tomatoes. Ik vraag me dan altijd af voor wie je je artikeltje zit te pennen als recensent. Vaak heb ik het idee dat de schrijver dan best ver af staat van een deel van zijn of haar doelgroep: die kan best hard lachen om de nieuwe film van Will Ferrell. Waarom ook niet? D’r valt ook gewoon meestal wel weer genoeg te lachen om zijn nieuwste film. Konden de heren en dames filmcritici, de kenners en puristen die zich meestal bevinden op de gemiddelde persvoorstelling ook maar wat meer genieten.
Schrijf je voor de Volkskrant, oké, prima. Dan heeft je doelgroep wellicht wat minder zin in grappen over gewichtsheffers met babyolie en bajesklanten met huidirritatie rondom de genitaliën. Daar kan ik wel inkomen. Smaakpolitie terzijde, kan ik me niet voorstellen waarom een film als Get Hard of Daddy’s Home verder niet gewoon positief ontvangen wordt. Ik lig bij dat soort films meerdere keren dubbel, zie misschien niet de meeste verheffende productie ooit, maar loop anderhalf uur later met een vrolijkere stemming weer weg uit de zaal. Dat is toch helemaal niet zo’n slecht resultaat? De Amerikaanse grootmeester Frank Capra zei al eens: ‘Er zijn geen regels voor filmmaken, alleen zonden. De grootste is saai zijn.’
En zo is het maar net. Het is een misvatting dat een film altijd van diepere betekenis zou moeten zijn. Gewoon een beetje willen vermaken is ook een prima doel. Goed, genoeg serieus geneuzel. Aangezien een column zich goed leent voor wat subjectiviteit en het fenomeen komedie moeilijk te beoordelen blijft en het trekken van conclusies met betrekking tot de kwaliteit een vooral subjectieve aangelegenheid is, ga ik langs een aantal komedie-acteurs die mij wel of juist totaal niet aan het lachen krijgen. Zoals ondertussen waarschijnlijk wel duidelijk: zulke beoordelingen zeggen niet per se iets over de komische kwaliteiten van de besproken persoon.
Een komisch acteur van wie ik bijna alles wel heb gezien en om wie ik altijd kan lachen is Owen Wilson. De vriendelijk ogende acteur met de wat aparte neus en het grappige accent laat me altijd weer kapot gaan van het lachen. Hij speelt meestal kalme, sympathieke en ironische grappenmakers en op de een of andere manier werkt het voor mij altijd. Wedding Crashers en Hall Pass waren voor mij wel komische hoogtepunten. Al kan hij zeker ook meer dan alleen maar de lolbroek uithangen. In de films van Wes Anderson is hij op zijn best, een actiefilm gaat hem ook prima af en Midnight in Paris en Inherent Vice waren bijvoorbeeld eigenzinnige meesterwerken van geloofde regisseurs.
Iemand die ‘het’ dan totaal weer niet doet voor mij in een komedie is Ben Stiller. Het sturen van je kinderen naar een logopediesessie met Sylvester Stallone lijkt me een beter idee dan het bekijken van de nieuwste Ben Stiller. Die kerel heeft een verschrikkelijk irritante stem en ik krijg altijd het idee dat ‘ie niet voor, maar pas na de opnames z’n Ritalin slikt. Om een film met hem kan ik al snel gewoon niet meer lachen. Een hele persoonlijke smaak heb ik als het op komedies aankomt. Van en andere snel pratende acteur kan ik wel weer genieten: Vince Vaughn. Die weet z’n dialogen met zoveel droogheid te brengen, daar kan ik altijd weer stuk om gaan. Er valt dus echt geen zinnig woord over te zeggen, het hele genre komedie.
‘Humor is very subjective’, zegt personage Charlie Harper op een gegeven moment in de komedieserie Two and a Half Men. Zo is het ook gewoon. Ik kan er weinig anders van maken. En waarom zou dat ook moeten? Natuurlijk mag komedie bijtend zijn en door middel van satire of een metafoor de kijker wakker schudden, maar af en toe mag het wat mij betreft ook best alleen gaan om een lach en wat vermaak. Will Ferrell die naar de cel moet en daarvoor een maand traint om te leren hoe hij zo weinig mogelijk in aanraking komt met anale seks in de doucheruimtes van de gevangenis? Ik kan er wel om lachen hoor. Eddie Murphy die… Eddie Murphy-blikken trekt? Veeg me maar op. Meer verlang ik niet.
