Komediealfabet: G van Geslacht

In de afgelopen twee jaar hebben al zo’n tweehonderd films de revue gepasseerd in deze rubriek en daar komen nog een honderdtal titels bij, want na het horroralfabet en het sciencefictionalfabet is het namelijk tijd voor een komediealfabet. Volgens het inmiddels bekende principe is er voor elke letter van A tot Z een thema bedacht. Daarbij worden steeds meerdere films gezocht, om uiteindelijk een uitgebreid overzicht met kijktips te creëren.

Deze week: de G van geslacht, en dan bedoelen we geen slasher horror films. De tweedeling tussen man en vrouw wordt al sinds mensenheugenis gebruikt om grappen over te maken, variërend van seksistische oneliners tot aan Shakespeare-stukken over gender fluidity. Erg gender-neutraal is onderstaand lijstje niet geworden, want de popcultuur houdt zich krampachtig vast aan stereotypen, maar het is een gevarieerd lijstje geworden met één gemene deler: de humor draait om het geslacht.

She’s the Man (2006)

De jongensachtige Viola voelt zich niet op haar plek tussen alle opgedirkte vrouwen om haar heen, wanneer zich een unieke kans voordoet. Haar tweelingbroer glipt er tussenuit voor een paar dagen, en zij zal zich voordoen als hem zodat hij op school niet gemist wordt. Haren kort, spijkerbroek aan en een grote mond opzetten, dan ben je er wel toch? Nee dus; hoewel niemand door heeft dat ze eigenlijk een vrouw is ontstaat er op de verkeerde plekken toch seksuele aantrekkingskracht, wat het voor Viola lastig maakt om in haar rol te blijven.

She’s the Man neemt zichzelf niet zo serieus en dat is maar goed ook. Natuurlijk zie je meteen dat ze een vrouw is, maar ‘de domme Amerikaanse football-jongens’ niet en dat maakt het zo grappig. Bovendien wordt je gewezen op de ongeschreven regeltjes tussen de seksen; zo zeggen jongens bijvoorbeeld nooit tegen elkaar dat ze er lekker uit zien. Toch is She’s the Man voornamelijk een meidenfilm met veel sexy torso’s zoals Channing Tatum en Robert Hoffman.

White Chicks (2004)

The Wayans brothers strike again! De donkere broertjes waren al bekend door de Scary Movie reeks en in 2004 kwamen ze met een komedie waar zowel geslacht als huidskleur wordt verwisseld. Ze spelen hier Kevin en Marcus, twee undercover-agenten die op het randje staan ontslagen te worden. Tijdens een job om twee rijke meiden te redden van een ontvoering gaat het mis, en zien ze maar één oplossing om er ongeschaad uit te komen: zich verkleden als de meiden. Van donkere heteroseksuele mannen naar blanke vrouwen. Maar zoals een goed undercover-agent betaamt moeten ze ook diep in het privéleven van de vrouwen duiken.

Deze opzet vraagt natuurlijk om (enigszins seksistische) humor. Vooral de momenten waarop de heren even vergeten dat ze een vrouw moeten spelen, leveren komische scènes op door de tegenstelling in uiterlijk en gedrag. Alle clichés worden uit de kast getrokken: van roddelen over van alles en nog wat tot aan de tenenkrommende slechte versierpogingen van een nietsvermoedende, opgewonden man. White Chicks is één grote achtbaan aan stereotypes, oneliners en gêne. Dat maakt het zeker geen goede film, maar wel een klassiek voorbeeld van Geslacht in Komedies die destijds eigenlijk iets te goed ontvangen werd.

Some Like it Hot (1959)

Het is goed voor te stellen dat deze film inspiratie vormde voor White Chicks want de verhalen lijken op elkaar, hoewel Some Like it Hot bijna 50 jaar eerder is gemaakt. Ook toen wisten ze dat het wisselen van geslacht hilarische taferelen op kan leveren, ook zonder te vervallen in clichés. Twee eenvoudige muzikanten in de jaren 20 moeten op de vlucht slaan nadat ze een overval van dichtbij meemaken. Ze geraken op een trein die vol zit met een volledig uit vrouwen bestaande band, op weg naar hun optreden. Om nergens herkend te worden besluiten de mannen om zich als vrouw te verkleden – en de vrouwen zelf hebben natuurlijk niets door. De situatie wordt lastig wanneer ze beiden Sugar Kane ontmoeten, een enorm lekker ding.

Naast de twee mannen speelt een heel bekende naam de derde hoofdrol: Marilyn Monroe. Zij was in de jaren 50 hét sekssymbool, dus om haar met twee ’travestieten’ om te zien gaan als een dom blondje, was een gegarandeerd succes. Bovendien kon Marilyn zonder gêne en zonder aandacht van mannen rondlopen in haar nachtjapon, wat voor die tijd erg pikant was. En dat terwijl de twee verkleedde mannen zich in moeten houden om hun echte geslacht niet te verraden. Some Like it Hot is een tijdloze komedie die vergeleken met White Chicks nog erg braaf is, maar veel oprechte humor heeft en hier en daar een slapstick-momentje.

Tootsie (1982)

Dustin Hoffman is een geweldig acteur, maar in Tootsie is hij een televisie-acteur met weinig succes. Hij wordt op alles afgewezen. Dan krijgt hij een briljant plan: hij neemt een nieuwe identiteit aan als vrouw en Dorothy is geboren. En zoals hij voorspelde gebeurt ook: Dorothy valt in de smaak en wordt aangenomen als actrice bij een eenvoudige televisieserie. Maar er is één probleem: zijn tegenspeelster blijkt de vrouw van zijn dromen te zijn en dat vraagt natuurlijk om problemen.

Tootsie is een film over vrouwelijkheid, mannelijkheid, vooroordelen en carrière. Afgezet tegen het begin van de jaren 80, toen de eerste voorzichtige stappen van de powervrouw of carrièrebitch werden genomen, resulteert dit in een film die zeer typisch is voor zijn tijd en haast geschiedkundige waarde heeft. Het hoeft bijna niet vermeld te worden dat Hoffman deze rol als natuurlijk speelt. De humor uit Tootsie ontstaat niet direct door de man/vrouw verschillen, maar komt vooral voort uit het typetje dat Dorothy is en de onhandigheid waarmee Hoffman deze weet te verbeelden.

It’s a Boy Girl Thing (2006)

Genoeg met het verkleden: tijd voor een body switch! In It’s a Boy Girl Thing worden vijanden en buurjongen en -meisje Woody en Nell op een ochtend wakker in het verkeerde lichaam: ze zijn van lichaam geruild. Chaos alom natuurlijk, want Nell haat jongens als Woody, en Woody heeft een hekel aan nerds als Nell. Op school levert het al snel problemen op, want hoewel ze er normaal uit zien gedragen ze zich natuurlijk als iemand van het andere geslacht. Als blijkt dat de switch niet vanzelf terugdraait besluiten ze elkaar te helpen met ‘sekse-specifieke’ zaken zoals football en je benen waxen. En dan blijk je toch niet zo’n erge vijand van elkaar te zijn als je dacht.

Iedereen heeft vast wel eens gefantaseerd over hoe het zou zijn om het lichaam van het andere geslacht te hebben, en It’s a Boy Girl Thing speelt daar prachtig op in. Zeker als puber is deze film leuk om te zien omdat het zowel typisch mannelijk en vrouwelijk gedrag bevestigt, als dat het laat zien dat er wel belangrijkere zaken zijn in het leven dan de overeenkomst tussen je uiterlijk en innerlijk. Nergens wordt de film super flauw of enorm cliché – eigenlijk is het best een lieve film. Een film waarin opgroeiende volwassenen leren normaal met elkaar om te gaan en stereotypes naast zich neer te leggen.

We zijn zeker nog wel films vergeten in dit thema (The Hot Chick, The Rocky Horror Picture Show) maar met deze vijf moet je het deze week doen. Heb jij nog een typische komedie over sekse, geslacht en gender? Laat het ons weten! Volgende keer zijn we er weer met een nieuwe letter.