Uit Den Ouden Doosch – Blade Runner (1982)

Los Angeles, 2019. De wereld is in verval geraakt door onder andere vervuiling en overbevolking. De mensheid is gaan koloniseren en heeft speciale androïden ontwikkeld om in de zware omstandigheden op deze planeten te kunnen overleven. Deze androïden, die ook mijnen moeten ontginnen, worden ‘replicanten’ genoemd. Ze zijn van de zogeheten Nexus 6 generatie en amper nog van mensen te onderscheiden. Wanneer er een opstand plaatsheeft in een van de mijnen waarbij ook menselijke slachtoffers vallen, geldt er een verbod voor replicanten om naar de aarde af te reizen. Het is aan de zogenaamde Blade Runners om de replicanten die dat toch doen op te sporen. Daarvoor hebben ze de beschikking over de Voight-Kampff-test die de kleine verschillen in emotie en empathie kan waarnemen en zo een replicant kan identificeren.

In Amerika deed Blade Runner het aanvankelijk helemaal niet zo goed, maar daarbuiten werd de film een doorslaand succes. Met zijn duistere stijl was de film al snel van grote invloed op films als Batman, Ghost in the Shell en natuurlijk The Matrix. Ook werd door Blade Runner het fenomeen cyberpunk een heel stuk populairder. Je zou het misschien niet meteen denken, maar ook het film noir genre wordt flink gebruikt in Blade Runner. De film gaf daar echter nog weer een eigen draai aan, waardoor het genre tech noir, ook wel neo noir genoemd, ontstond.

Zeker in de final cut versie die in 2007 op de markt kwam, komt de dystopische wereld uit Philip K. Dick’s roman nog veel indrukwekkender tot leven. Inmiddels amper nog futuristisch te noemen met een jaartal dat nog slechts twee jaar in de toekomst ligt, zien we vliegende auto’s langs de met neon verlichte reclameborden suizen in het duistere Los Angeles van dit toekomstbeeld. De bevolking lijkt in niets meer op wat wij heden ten dage kennen. De Aziatische samenleving lijkt compleet te zijn versmolten met de westerse, waardoor overal Oriëntaalse invloeden te bespeuren zijn. Als je bedenkt hoe laag het budget destijds was (slechts dertig miljoen dollar) maakte Syd Mead een compleet uitgeruste wereld die echt tot leven kwam. Zou je dat vandaag de dag doen, en dat gaat men doen met Blade Runner 2049, dan kom je op een veel hoger budget uit.

Waar de omgeving gigantisch uitgebreid gemodelleerd is, is het verhaal feitelijk flinterdun. Blade Runner Rick Deckard moet een viertal gevaarlijke replicanten opsporen en uitschakelen. Dit viertal wordt geleid door de door onze eigen Rutger Hauer gespeelde Roy Batty. Deze is vastbesloten om zijn maker te vinden om zijn levensduur te verlengen voorbij de standaard van vier jaar. Ook speelt in deze film is Harrison Ford die door de kijkers vaak als een saaie kerel werd omschreven in contrast met Hauer. Dat komt natuurlijk alleen maar door de tegenstelling tussen de personages, want zijn personage is wel degelijk prima uitgediept.

De door Ridley Scott voorgeschotelde cocktail van geweldig indringend camerawerk, vooruitstrevende visuele effecten en natuurlijk de schitterende muziek van Vangelis levert een heerlijk beklemmend verhaal op dat je niet meer loslaat van begin tot eind, en dat terwijl het niet de nagelbijtende spanning bevat die zijn eerdere meesterwerk Alien opleverde. Als kijker waan je je echt in deze nepversie van Los Angeles in 2019 en dat is altijd een prestatie. Zelfs nu kan de film nog behoorlijk de tand des tijds doorstaan, terwijl de film toch echt al 35 jaar oud is.

Dit jaar krijgen we Blade Runner 2049 in de bioscoop, uiteraard een vervolg. Zelfs Harrison Ford komt terug voor deze versie. Het verhaal moet zich gaan afspelen 30 jaar na het eerste deel. Ridley Scott is voor dit deel een uitvoerend producent en dus niet de regisseur, die eer valt ten deel aan Denis Villeneuve. Een leuk detail is dat onze eigen Sylvia Hoeks ook een rolletje heeft in deze nieuwe Blade Runner film. Zij vertolkt de rol van Luv.