Wie heeft er recht op de troon?
De nichtjes Mary Stuart en Elizabeth Tudor komen elkaar weer tegen wanneer Mary als weduwe terugkeert naar Schotland. Elizabeth is op dat moment Koningin van Engeland en Mary die van Schotland. Echter vindt Mary dat zij ook recht heeft op de troon van haar nichtje en daagt haar meermaals uit. Ondanks dat er geen haat is tussen deze twee vrouwen worden ze door hun eigen mannelijke raadgevers bedrogen en misleid. Lukt het de vrouwen om een natie te vormen?
Naar het boek Queen of Scots: The True Life of Mary Stuart van John Guy komt regisseur Josie Rourke met een filmversie. Beau Wilimon (House of Cards) is verantwoordelijk geweest voor het script. In de hoofdrollen zien we Margot Robbie (Suicide Squad) als Koningin Elizabeth I en Saoirse Ronan (The Lovely Bones en Brooklyn) in de rol van de Schotse Koningin Queen Mary. Beide vrouwen zetten een sterke rol neer en laten zien dat men destijds niet zo veel op had met een vrouw aan het hoofd. Met name bij het hof van Mary is dit goed te zien. Andere gedachtes met betrekking op religie worden niet in dank afgenomen bij het volk.
Twee vrouwen op de troon; zusters of vijanden?
Een belangrijke rol is neergelegd voor David Tennant, die de rol van Priester John Knox op zich neemt. Knox was zeer stellig over een vrouw aan het hoofd en al helemaal wanneer zij anders gelovig is. Mary was een geboren Katholiek, maar in Engeland en Schotland was er al een religieuze revolutie bezig. Tijdens het bewind van Koning Henry VIII (van de Tudor dynastie en vader van Elizabeth) was er al gebroken met de Paus. John Knox preekte veel over deze kwestie en kreeg een groot deel van het Schotse volk aan zijn kant, wat een burgeroorlog opleverde. Dit beeld wordt in de film geschept, maar wie tegen wie vecht op een bepaald moment is vrij onduidelijk. Door de vele complotten en dubbele agenda’s is moeilijk bij te houden wie bij welke kant hoort.
Andere belangrijke bijrollen zijn er voor Guy Pierce, de betrouwbare raadgever van Elizabeth en Jack Lowden. Laatst genoemde speelt de rol van Mary’s tweede man, Henry Darnley, een Engelse nobelman die de vader is van de toekomstige Koning James I. Net als deze Darnley was ook Elizabeths eerste mannelijke keus Robert Dudley (Joe Alwyn) slechts een pion in het spel om de troon van Engeland en Schotland, waarvan de vrouwen Mary en Elizabeth de dupe zijn geworden. De beste keuze is gemaakt door Elizabeth: nooit trouwen en alle gevoelens wegcijferen. Zoals ze tegen het einde van de film zegt:
I have relinquished all sense of self to the throne which rules my every word and action.
Fans van de Engelse geschiedenis en het koningshuis?
Voor wie geen kennis heeft van Engelse geschiedenis, en dan met name het koningshuis, zal niet bekend zijn met de voorgeschiedenis van deze twee vrouwen. Deze kijkers zullen dan ook snel hun interesse verliezen, daar er weinig informatie wordt verschaft over de achtergrond van de hoofdpersonages. Aan de andere kant is het ook lastig om alles en iedereen uit te diepen. Dan moet je meer denken aan een langlopende serie. Helaas is dit wel meteen de kritieke noot van de film. Het verhaal blijft oppervlakkig en zonder diepgang.
De voortgang van het verhaal gaat in een hoog tempo om zoveel mogelijk te vertellen over de tijd waarin Queen Mary regeerde. Echter is daardoor moeilijk te volgen in welke tijd we leven. Sommige belangrijke momenten worden vrij kort getoond, waardoor het minder erg lijkt dan het waarschijnlijk was. De gesmeden complotten om de twee koninginnen in toom te houden, worden niet duidelijk belicht. Om deze reden is dan ook niet altijd duidelijk wie wat doet en aan welke kant deze persoon staat.
Oppervlakkig maar intrigerend
Het tempo van de film ligt hoog, waardoor de verhaallijn en de karakters niet goed genoeg worden uitgewerkt. Wanneer dit wel gedaan was, heb je een veel beter beeld bij wat er rond 1560 heeft plaatsgevonden. Echter kijk je dan tegen een tijdsduur van een serie aan. Twee sterke vrouwen in een mannenwereld, was in die tijd nog niet geaccepteerd. En het waren de mannen aan het hof die de touwtjes in handen hadden. Een man die een sterke bijdrage aan de film heeft geleverd is Max Richter, die de soundtrack creëerde. Op het gebied van make-up en kostuum scoort de film zeker punten. Dat is ook te zien aan de twee Oscar nominaties.