Recensie: The Martian

In de nabije komst is het de mensheid al gelukt om voet te zetten op Mars. Een groep onderzoekers is daar aanwezig om enkele monsters te verzamelen, wanneer een heftige zandstorm opduikt. In het extreme weer wordt astronaut Mark Watney weggeblazen en zijn team ziet geen andere optie dan zichzelf in veiligheid te stellen en aan te nemen dat Watney het niet heeft overleefd. Dat is echter niet het geval: hij leeft nog en weet zichzelf in veiligheid te brengen. Watney is de enige bewoner van Mars geworden en moet vertrouwen op zijn kennis en vaardigheden om zo lang mogelijk in leven te blijven, want de eerstvolgende missie naar Mars is pas over vier jaar.

Na Gravity en Interstellar is The Martian de derde grote ruimtereisfilm in vrij korte tijd, toevallig de laatste twee beiden met Matt Damon. De eerdere films hadden een grote impact op het bioscooppubliek, dus het is de vraag of The Martian daar nog overeen kan. Regisseur Ridley Scott moet hetzelfde gedacht hebben want hij heeft voor een iets andere insteek gekozen dan we van hem gewend zijn. Twee andere grote films van Scott zijn Alien, dé klassieker onder de ruimte-horror-thrillerfilms, en Prometheus, een andere bloedserieuze sciencefiction. The Martian wijkt van dit pad af en kiest de luchtige kant. Waar de andere grote ruimtefilms voornamelijk onder het genre drama vallen is The Martian eigenlijk een komische dramathriller.

Dat deze ruimtereis van Matt Damon niet zo serieus zou worden als die van Matthew McConaughey in Interstellar stond al vast: The Martian is namelijk een boekverfilming. Andy Weir is het brein achter het verhaal en hij heeft Watney neergezet als een zorgeloze, ietwat sarcastische single man die vooral voor zichzelf leeft. Het is erg fijn om ruim twee uur naar een personage te kijken die het leven niet zo serieus neemt als de meeste sciencefiction helden doen. In een soort vlog-stijl zien we hoe Watney het beste van zijn situatie maakt, onder begeleiding van de enige muziek die aanwezig is in zijn verblijfplaats op Mars: disco. Ridley Scott heeft maar meteen van de gelegenheid gebruik gemaakt om nauwelijks symfonische filmmuziek te gebruiken maar juist hits uit de jaren 70 van Abba en Vicki Sue Robinson (“Turn the beat around”) in te zetten om het eenzame bestaat van Watney te begeleiden. Wissel dit af met droge one-liners van Damon en je hebt een luchtig sciencefiction drama dat echt een eigen sfeertje met zich mee draagt.

Gelukkig zien we niet alleen maar Matt Damon: het team dat hem verlaat bestaat onder andere uit Kate Mara, Michael Peña en Jessica Chastain als kapitein. Chastain speelt haar rol als leider erg goed en het is fijn om eens een vrouw aan het roer te hebben staan. Vanuit de aarde kijkt NASA mee, met onder andere Kristen Wiig als assistent, Donald Glover als astrofysicus en Jeff Daniels als directeur. Met name Glover zorgt voor de nodige humor, terwijl Daniels juist een uiterst norse en serieuze rol op zich neemt. Stuk voor stuk sterke acteurs die de rol van Damon goed ondersteunen.

Om toch in de vergelijking met Interstellar te blijven, schort er wel wat aan de wetenschappelijke accuraatheid. Bij een sciencefiction zou je daar niets over mogen zeggen (ergo ‘fiction’) maar The Martian probeert zowel in het verhaal als in de PR van de film duidelijk te maken dat veel wetenschappelijke elementen zo accuraat mogelijk zijn. Als je dat beweert moet je het ook nakomen – zoals Intersteller deed – maar in The Martian klopt er vaak niets van. Niet alleen is er soms interne inconsistentie, de belangrijkste gebeurtenis in de hele film is niet mogelijk: het kan niet stormen op Mars door de ontzettend lage luchtdruk. Het zijn details, maar ga deze film dus niet bekijken vanuit een wetenschappelijk oogpunt. Ook vanuit politiek oogpunt is het inzetten van NASA discutabel. Het instituut staat er namelijk bekend om veel geldproblemen te hebben, en zeg nou zelf: het terughalen van één persoon op Mars kost miljarden dollars en dat zou NASA nooit kunnen opbrengen.

The Martian moet het dus vooral hebben van het avontuur van Mark Watney en daar zit het wel goed mee. Zijn personage lijdt er duidelijk onder dat hij maanden in isolatie heeft geleefd. De pragmatische manier waarop hij met de situatie om gaat, zorgt er voor dat er voor de kijker voldoende te beleven is. Watney is gewoon een slim persoon die niet handelt vanuit emotie maar realistisch is, en daar schort het nog wel eens aan in films. The Martian gaat echter niet ver de diepte in, maar daar lijkt het ook niet naar te streven. Een leuke, originele ruimtefilm met humor, die je zal verrassen.