Scream (2022)

Ghostface keert terug

Het rustige stadje Woodsboro werd vijfentwintig jaar geleden voor het eerst geteisterd door een seriemoordenaar gehuld in een Halloweenkostuum die de bijnaam Ghostface kreeg. Meerdere keren werd Woodsboro in de greep gehouden door een bloedvergieter verschuild achter het masker. Na afwezigheid van tien jaar is er opnieuw een seriemoordenaar opgestaan om als Ghostface het geteisterde stadje te terroriseren.

Als de ver weg wonende Sam het bericht krijgt dat haar gebrouilleerde zus Tara is aangevallen door Ghostface twijfelt ze geen moment: samen met haar vriend keert ze terug naar Woodsboro – de plek die ze vanwege een kwellend geheim verliet. Daar ontmoet ze Tara’s vrienden, met wie ze samen probeert uit te vogelen wie deze misdaad heeft gepleegd om hem of haar te kunnen stoppen. Ze schakelen de hulp in van ervaringsdeskundige Dewey Riley, die op zijn beurt ook Sidney Prescott en Gale Weathers inlicht over de terugkeer van Ghostface.

Requel

De eerste Scream-film was een reactie op de vele horrorfilmreeksen die in die tijd erg populair waren. Films als Halloween, A Nightmare on Elm Street en Friday the 13th kregen vele vervolgfilms. Scream (1996) bedrijft satire door veel clichés uit deze films te benoemen of na te doen, terwijl het de regels voor een horrorfilm verandert. Het bespreekt uitgebreid het genre, wat enigszins verwarrend is omdat jij als kijker op dat moment kijkt naar een film uit datzelfde genre. In de vervolgfilm doen ze er nog een schepje bovenop, want in Scream 2 gaan de personages naar de première van Stab – een film over de bloederige moorden van Ghostface (oftewel de gebeurtenissen uit de eerste Scream-film). Stab is een exacte replica van Scream (1996) die samen met veel vervolgfilms bestaat in de wereld van Scream.

Hoewel de film Scream (2022) heet, is het een direct vervolg op Scream 4 (2011). Het is zowel een reboot als een sequel, oftewel: een requel. Tenminste, dat begrip legt de horrorfanaat uit Tara’s vriendengroep ons haarfijn uit.  Anders gezegd bestaat de cast uit een handje oudgedienden en een handje nieuwkomers die mogelijk het stokje over moeten gaan nemen. Er moet genoeg anders zijn om de franchise nieuw leven in te blazen, maar er moet ook genoeg bij het oude blijven om de fans die al tien jaar reikhalzend uitkijken naar een nieuw deel niet teleur te stellen. Een lastige lijn om op te balanceren en de grote vraag is natuurlijk in hoeverre Scream (2022) een succesvolle requel is.

Voor oud en nieuw publiek

Het oude publiek wordt op hun wenken bediend: Neve Campbell, Courteney Cox en David Arquette keren terug om de nieuwe cast te ondersteunen. De Scream-formule is grotendeels intact gebleven, inclusief de humor en referenties naar andere films. Minpuntje hier is wel dat de satire nog maar minimaal aanwezig is. Scream (2022) neemt een aantal clichés goed op de hak, maar lijkt vaak genoegen te nemen met het enkel benoemen ervan.  Zo is, bijvoorbeeld, de trend tegenwoordig om een reboot of remake dezelfde titel te geven als het origineel. Een van de personages benoemt dat fenomeen, maar dat is nog geen vrijbrief voor Scream om precies hetzelfde te doen. Een echte grap over dit kritiekpunt ontbreekt, terwijl ze die prima hadden kunnen maken aan de hand van de nieuwste Stab-film die wederom Stab heet, bijvoorbeeld.

Voor het nieuwe publiek is Scream (2022) misschien wat lastiger te volgen. Je zult voor lief moeten nemen dat je niet alle personages al kent en niet alle referenties snapt, maar als je het verhaal niet kunt volgen omdat je bijvoorbeeld de Stab-filmreeks niet kent is dat wel erg jammer. Het is een rare keuze om juist de Stab-films een belangrijk onderdeel te laten zijn van deze film. Zeker ook omdat dit soort horrorfilms (slashers, met een seriemoordenaar die het heeft voorzien op jonge mensen) niet echt meer van deze tijd is. Een van de personages heeft het kort over ‘elevated horror’ (een filmhuisfilm, waarin vaak psychologische ontwikkeling centraal staat), dus het was misschien interessanter om dat subgenre (op satirische wijze) wat verder te verkennen.

Niet overstijgend

Hoewel Scream (2022) zeer vermakelijk is, is het niet per se een verrijking voor de franchise. Het verkent weinig nieuwe terreinen, ondanks dat het horrorlandschap van nu heel anders is dan tien jaar geleden en zeker dan dat van 25 jaar geleden. Scream 4 leverde al kritiek op de remake-cultuur in Hollywood, dus ook dat is niet iets nieuws in Scream (2022). De moorden zijn niet creatiever dan voorheen en de onthulling aan het eind vinkt keurig het lijstje af. Kortom: Scream (2022) doet precies wat een Scream-film hoort te doen, maar mist net iets extra’s om zich te onderscheiden van de andere delen. Dit deel past prima bij de andere (dat is een groot compliment op zich), maar overstijgt ze helaas niet

Het nieuwe bloed op de set doet het goed, maar de personages blijven erg vlak. Melissa Barrera als Sam had bijvoorbeeld best wat meer pit mogen hebben. Zij speelt een hoofdrol en heeft als een van de weinige een achtergrondverhaal, maar is ondanks dat het minst interessante personage. Zij lijkt ongeïnteresseerd en verveeld. Jenna Ortega als Tara en Jasmin Savoy Brown als horrorfanaat Mindy geven de meeste kleur aan deze film. Het originele drietal overlevenden spelen hun rollen weer alsof ze nooit weg zijn geweest. Het is leuk om ook nog een andere oude bekende terug te zien middels een visioen van een van de andere personages, alleen jammer dat het gedoe met visioenen helemaal nergens op slaat en iets is dat afbreuk doet aan deze film.

Vooral voor fans van de franchise

Dat deze film geschikt moet zijn voor zowel fans van de filmreeks als mensen die nog nooit een Scream-film hebben gezien maakt het wat lastig te beoordelen. Die eerste groep mensen zal zich prima vermaken met deze film vol nostalgie, referenties en geliefde personages. Voor de tweede groep schiet Scream (2020) waarschijnlijk te kort. Strip je de film van alles wat het voor de fans doet, dan blijft er misschien wat weinig over om van te genieten, al houden de vele bloederige moorden en de spanning die met vlagen aanwezig is je zeker bij de les tot de aftiteling. Ook na de film houdt de film je nog even bezig, want is de rammelende logica in het verhaal nou bedoeld als satire, of hebben de schrijvers een aantal steekjes laten vallen?