Uit Den Ouden Doosch: Coming to America (1988)

In deze klassieker van Eddie Murphy speelt de donkere komiek de Afrikaanse prins Akeem. Daar leeft hij het meest rijke leventje dat je maar kan bedenken, maar met één nadeel: volgens traditie wordt hij uitgehuwelijkt. Daar zit Akeem niet op te wachten, want hij wil eigenlijk een lieve vrouw vinden en verliefd op haar worden. Zijn vader, de koning, heeft er gelukkig begrip voor en Akeem mag zijn wilde haren kwijt raken in het land van de vrijheid: Amerika. De New Yorkse wijk Queens wordt – heel symbolisch – gekozen als bestemming voor zijn tijdelijke leven als eenvoudige Amerikaan. Daar doet hij zich namelijk voor als arme sloeber: van warmte en olifanten naar kou en hotdog-stands. Hij wordt begeleid door zijn hulpje Semmi (Arsenio Hall) die de Amerika-verheerlijking van Akeem steeds vervelender begint te vinden, maar vanwege zijn functie alleen maar kan volgen en jaknikken. Al snel vindt Akeem een vrouw waar hij verliefd op raakt, maar een gladde jongen genaamd Darryl staat zijn geluk in de weg.

Op het eerste gezicht is Coming to America een leuke komedie uit de jaren 80. De humor is soms lekker flauw – zo wandelt er tijdens een serieus gesprek tussen Akeem en zijn vader ineens een neushoorn voorbij, alsof dat dagelijks gebeurt in Afrika – en de personages zijn grappig of aandoenlijk. Als je verder kijkt, zeker met een blik van 28 jaar later, dan valt op dat Coming to America eigenlijk veel kritiek levert op de Amerikaanse cultuur en de Afro-Amerikaanse subcultuur in het bijzonder. Ten eerste wordt Afrika neergezet als een stereotype exotisch paradijs met blote vrouwen, slavernij en the big five. Daar tegenover staat de arme wijk Queens waar buren tegen elkaar schelden en appartementen er nog erger uit zien dan een Thaise gevangenis. Die tegenstelling wordt stevig benadrukt door Akeem als hij instructies geeft aan een taxichauffeur: “Take us to the most common part of Queens.” Niet alleen Afrika wordt gestereotypeerd, ook Amerika zelf moet eraan geloven. Het verhaal mag dan wel heel Amerikaans zijn (het schaken van de jonge vrouw in het land van de vrijheid), de sterke scheiding tussen blanke New Yorkers en Afro-Amerikanen wordt in de kapsalon onder Akeems appartement meerdere malen verbeeld in de vorm van constante politiek-getinte ruzies tussen een oude blanke man en een hyperactieve donkere kapper. 

Deze personages worden door niemand minder dan Eddie Murphy gespeeld. In latere films werd het vaste prik van Murphy, maar dit is zijn eerste film waarin hij een aantal dubbelrollen heeft. Hij speelt de prins, een haarmodel, de oude blanke man en de hyperactieve kapper. Ook Arsenio Hall neemt maar liefst vier rollen voor z’n rekening. De dubbelrollen zijn nauwelijks te herkennen, zo goed zijn de mannen in de make-up gezet. Bovendien zijn het allemaal compleet verschillende personages, waaruit blijkt dat Murphy – ondanks zijn enigszins flauwe humor – wel echt acteertalent heeft. Onder al die gekke bekken, grappige typetjes en humoristische situaties zit dus best een goed verhaal met goede acteurs. Over goede acteurs gesproken: Samuel L. Jackson heeft een heel klein bijrolletje als overvaller.

Coming to America is inmiddels echt een film voor in de oude doos, niet alleen vanwege zijn leeftijd. De manier waarop etnische groepen verbeeld worden zou anno 2016 echt niet meer kunnen, maar omdat het allemaal in 1988 is opgenomen mogen we er gelukkig smakelijk om lachen. Bij vlagen is de humor echt tenenkrommend flauw, maar gelukkig komt het nergens in de buurt van films als The Nutty Professor. Coming to America is in z’n geheel een vermakelijke film met onschuldige humor, sterk komisch acteerwerk en is kenmerkend voor zijn tijdsgeest.