Een doodnormale dag loopt iets anders af dan David Mann van te voren had gepland. ‘s Ochtends vroeg stapt hij de auto in, op weg naar een afspraak met een klant. Er lijkt niets vreemds aan de hand: de weg is rustig, met de uitzondering van een oude roestige truck, en er schijnt een lekker zonnetje. Nadat David de truck op een nette manier heeft weten in te halen, wordt hij plots opgeschrikt door diezelfde truck die snode plannen heeft. David krijgt te maken met de meest angstaanjagende rit die hij ooit gemaakt heeft en moet racen alsof zijn leven ervan afhangt.
De mysterieuze thriller Duel uit 1971 is de eerste film die regisseur Steven Spielberg heeft gemaakt. Weliswaar is het geen bioscoopfilm, maar een televisiefilm, maar daarom echt niet minder spannend. Spielberg had te maken met een tijdslimiet en moest Duel filmen in slechts tien dagen. Omdat hij de film er zo echt mogelijk uit wilden laten zien, koos Spielberg ervoor om niet in de studio te filmen, maar op een echte weg zodat er ook daadwerkelijk gereden kon worden. Het aantal opnamedagen kwam daardoor wel uit op zestien in plaats van de geplande tien, maar de film was absoluut geslaagd. De film won een Primetime Emmy Award in 1971 voor Outstanding Achievement in Film Sound Editing, en Spielberg won een prijs bij het Taormina International Film Festival voor Beste Eerste Film. Omdat de film zo succesvol was op de televisie, kreeg het ook een bioscooprelease. Het succes van Duel opende veel deuren voor de destijds 25-jarige regisseur en vele andere filmsuccessen volgden.De hoofdpersoon van de film is verkoper David Mann, gespeeld door Dennis Weaver. Mann, die voornamelijk achter het stuur zit van zijn helder rode auto, toont op een briljante manier hoe bang hij is voor de zogenaamde terreurtruck. Deze truck speelt een cruciale rol in de film en het is gemakkelijk om de wagen als de grote schurk te zien, omdat je nooit de vrachtwagenchauffeur zelf ziet. Af en toe krijgen we een glimp van de moordlustige chauffeur te zien: een arm die uit het raam wordt gestoken en zijn schoenen die gezien worden als David onder zijn auto gluurt. Dit is ook wat de film zeer mysterieus maakt en het verhaal meer spanning meegeeft. Elke keer als David denkt dat hij verlost is van de truck, duikt deze weer op en wordt er flink op los getoeterd – waar mening mens van kan schrikken. Natuurlijk ligt het voor de hand dat de truck niet zomaar verdwijnt en wordt er aandachtig naar het scherm gekeken om te zien waar de truck blijft. David mag dan wel denken verlost te zijn, maar de kijkers weten wel beter. De truck heeft ook een aantal interessante details, in de vorm van kentekenplaten en een voorkant waar je een gezicht in kan zien.
De vele horrorachtervolgingen vinden plaats bij daglicht op een redelijk afgelegen snelweg in het droge California. Op twee tussenstops na gebeurt er niet veel meer. Dat betekent echter niet dat de film zo nu en dan saai overkomt. De spanning van de film is goed opgebouwd en het houdt je op het puntje van je stoel. Elke keer dat David en de mysterieuze vrachtwagenchauffeur elkaar ontmoeten, is het duel tussen deze twee intenser. De eerste tussenstop is er één om op adem te komen. Davids gedachten maken overuren en het is duidelijk dat de eerste ontmoeting met de truck grote impact heeft gemaakt. De setting van het wegrestaurant en de muziek op de achtergrond geven deze scène een extra mysterieuze sfeer. Is de chauffeur die hem zojuist van de weg af wilde rijden ook in het restaurant aanwezig?
Met de gedachte dat David de truck te slim af is, gaat hij weer de weg op. Echter duikt de truck uit het niets weer op, soms op een wat grappige manier omdat je als kijker ook wel weet dat hij ergens is. Zoals eerder vermeldt, zijn de latere ontmoetingen tussen David en de truckdriver intenser en op hogere snelheid. Op een gegeven moment begin je je af te vragen waarom David niet gewoon omdraait en naar huis gaat. Maar hij wil koste wat het kost er achter zien te komen wie zijn belager is en met hem afrekenen. De film eindigt op zijn hoogtepunt met een big bang en dat is alles behalve een soort van anticlimax. De duels worden goed in beeld gebracht, al zijn er wat foutjes te zien, maar wanneer je daar niet van op de hoogte bent, is het niet meteen op te merken.Tegenwoordig vinden de engste gebeurtenissen in horrorfilms altijd plaats in het donker of ‘s nachts. Duel is echter opgenomen op klaarlichte dag, maar dat betekent niet dat de film daardoor minder spannend is. Mede door de mysterieuze vrachtwagenchauffeur die je nooit te zien krijgt en deels vanwege de eng uitziende truck – zoals Spielberg zegt: “het heeft een gezicht”. De uitvoering van acteur Dennis Weaver geeft ook een extra spannende dimensie aan het verhaal. We zien goed hoe Weavers karakter in paniek raakt wanneer hij wordt geterroriseerd door de truck en zijn bestuurder. De scènes in de telefooncel, bij het spoor en aan het einde zijn zeker de drie beste in deze film.
Het is jammer dat we niet meer van dit soort films krijgen. Films waarbij de focus ligt op slechts één gebeurtenis, maar wel één die een briljante opbouw en climax heeft waardoor je tot het eind van de film geïnteresseerd blijft. Duel is de eerste film die Steven Spielberg heeft gemaakt en een absolute klassieker die niet mag ontbreken in de deze rubriek.