Gone With the Wind speelt zich af in de negentiende eeuw en volgt het leven van ‘Southern girl’ Scarlett, die een dochter is van een plantage-eigenaar uit de Amerikaanse stad Georgia. Scarlett heeft een zeer sterke eigen wil en is ook goed in het manipuleren van mensen en flirt met alle mannen uit de stad. Ze is verliefd op Ashley, maar die staat op het punt te gaan trouwen met zijn nicht Melanie. Uit jaloezie besluit Scarlett om met de broer van Melanie te trouwen, Charles Hamilton. Wanneer de Amerikaanse Burgeroorlog uitbreekt, vertrekken de mannen naar het front. Scarlett en Melanie blijven achter om voor elkaar te zorgen en er ontstaat een zekere vriendschap. Maar zodra Ashley even thuis is voor verlof grijpt Scarlett haar kans om hem de hare te maken. Wanneer de oorlog over is zijn er echter andere zaken waar Scarlett zich mee bezig moet houden: wederopbouw. De oorlog heeft haar voorgoed veranderd en haar belangrijkste doel – nooit meer arm zijn – zal ze bereiken door hard te werken en te trouwen met een goede partij. Scarlett’s derde man – Rhett Butler – is een zeer goede partij, alleen zijn ze een minder goed koppel. Wanneer Scarlett eindelijk beseft bij wie haar hart hoort, is het te laat.
Deze zeer korte beschrijving van het vier uur durende Gone With the Wind, geeft natuurlijk geen volledig beeld van de emotionele waarde die de film heeft. In de vier uur komt er absoluut veel drama voorbij. Het is een verfilming van Margaret Mitchell’s boek met de Nederlandse titel Gejaagd door de Wind, welke bovendien een ‘Pullitzer’ prijs heeft gewonnen. Hoe goed de film was, blijkt wel uit de vele Oscars. Tijdens de twaalfde Academy Awards in 1940 won de film destijds een recordaantal van tien Oscars, waaronder die voor Beste Actrice (Vivien Leigh), Beste Bijrol (Hattie McDaniel) Beste Regie (Victor Fleming), Beste Screenplay (Sidney Howard) en Beste Film. Hiernaast heeft Gone With the Wind zoveel geld opgehaald door de vele bioscoopreleases, dat de film in 2014 is opgenomen in de Guinness book of Records als meest succesvolle bioscoopfilm allertijden! Deze klassieke, dramatische en romantische film mag natuurlijk niet ontbreken in onze rubriek Uit Den Ouden Doosch. Al is het maar om de vele onderscheidingen en het epische verhaal rondom de Amerikaanse geschiedenis.
De hoofdrollen zijn voor Vivien Leigh (Scarlett), Clark Gable (Rhett), Leslie Howard (Ashley), en Olivia de Havilland (Melanie). Het castingproces was vrij langdurig. De zoektocht naar Scarlett alleen al betrof interviews met 1400 vrouwen. Uiteindelijk werd uit al deze vrouwen Vivien Leigh gekozen, die zelfs een Oscar won voor Beste Actrice. Vooral haar gezichtsuitdrukkingen zijn zeer overtuigend. Bij meerdere oude films valt het soms op dat acteurs uit die tijd veel aandacht besteedden aan het gebruik van diverse gezichtsuitdrukkingen. Leigh gebruikt bijvoorbeeld haar wenkbrauw lekker vaak en bovendien speelt Leigh de rol van Scarlett zeer indrukwekkend. Van een ietwat naïeve, verliefde jongedame naar een zeer hardwerkende vrouw. Clark Gable zette een zeer goede Rhett Butler neer, die erg charismatisch en ook erg mysterieus is. Butler was een van de enige mannen die niet mee vocht in de strijd tegen het Noorden, omdat hij het een verloren zaak vond. Het was bovendien al zeer snel duidelijk dat hij zijn zinnen had gezet op Scarlett, maar uiteindelijk kiest hij na alle ellende toch voor zichzelf.
Ondanks dat Scarlett niet zoveel had met haar rivaal Melanie, leek er toch een vriendschap te ontstaan. De goedaardige Melanie wordt zeer geloofwaardig neergezet door Olivia de Havilland. De connectie tussen de twee vrouwen wordt ook mooi in beeld gebracht. Al kun je je blijven af vragen in hoeverre Scarlett oprecht is. Vanuit Melanie komt echter niets anders dan liefde en positiviteit, wat een ontzettende verademing is tussen de drama door. Wat ook een verademing is, is het personage van Hattie McDaniel – de eerste zwarte vrouw die een Oscar won – die een meer komisch karakter speelt. Mammy, de huishoudster van Scarlett, komt soms erg grappig uit de hoek met zeer interessante opmerkingen, zoals in de scène waar Mammy Scarlett verplicht te eten. Ook Rhett heeft soms zeer leuke opmerkingen die je in de hedendaagse maatschappij ook zou kunnen tegenkomen. Door de lengte van de film is er veel te zien van de karakters en hun ontwikkelingen. Er is veel drama, maar ook romantiek en zo nu en dan kan er gelachen worden. Het is mooi om te zien hoe alle personages omgaan met de dingen die ze overkomen en hoe hun leven uitpakt. Soms is het minder leuk en wat Scarlett allemaal meemaakt is af en toe erg tragisch. De tijd die ze stak in een liefde die nooit heeft bestaan, waardoor ze de man verliest waar ze eigenlijk echt van houdt, is ronduit treurig. De man waar Scarlett al die tijd van heeft gedacht te houden, is Ashley. Ashley, gespeeld door Leslie Howard, is een goede man die tijdens de oorlog heeft gevochten en gelukkig voor zowel Scarlett als zijn vrouw Melanie, heelhuids is teruggekomen. Ashley is een minder interessant karakter als de eerder genoemden, maar dat neemt niet weg dat hij van grote waarde is voor het verloop van het verhaal. Ashley mocht dan wel een goed hart hebben, hij wist duidelijk niet hoe hij met Scarlett en haar gevoelens om moest gaan. Mede daardoor was Scarlett al die tijd in de waan dat hij ook diepe gevoelens had voor haar.
Het decor en landschap ziet er ontzettend mooi uit en wordt bovendien erg goed in beeld gebracht. Zou het er in deze tijd nog steeds zo uitzien? Met de uitgestrekte landschappen en grote huizen met veel grond? Het is zeker een bezoekje waard, net als het dragen van een jurk uit die tijd. Scarlett zag er vaak schitterend uit in haar klassieke jurken met hoeden. Zelfs wanneer ze vies is van het werk tijdens de oorlog en ze dezelfde jurk al dagen lang aanheeft, verliest ze geen enkele keer haar stijl. En wat je wel niet allemaal kan doen met een gordijn? Scarlett was in ieder geval handig genoeg om er een schitterende groene jurk van te maken. De soundtrack, die – zo te horen – bestaat uit een flink snaarorkest en gecomponeerd is door Max Steiner, maakt de film nog meer dramatisch. Helaas is dit soort filmmuziek niet meer vaak te horen, aangezien er tegenwoordig veel gebruik wordt gemaakt van elektrische muziek. De muziek is steeds op de achtergrond hoorbaar. Soms wat meer aanwezig om iets extra’s aan het verhaal toe te voegen.
Gone With the Wind is een historisch en romantisch verhaal gevuld met heel veel drama en een soundtrack die goed meewerkt om het nog dramatischer te maken. De film was een groot succes met de winst van tien Oscars en een goed gevuld laatje. Vivien Leigh speelt de rol van de sterke Scarlett op sublieme wijze. Gelukkig zijn er ook grappige momenten in de film te vinden. Zoals de scènes met Hattie McDaniel en Clark Gable. Soms gebruiken zij opmerkingen die je niet verwacht te horen in een film uit 1939 en die je ook in deze tijd tegen zou kunnen komen. De film is een lange zit met een lengte van vier uur, maar er gebeurt zo veel dat je dat amper doorhebt. Bovendien zijn de karakters interessante mensen met veel ontwikkelingen. Indien je liever niet naar een vier uur durende film kijkt, is er altijd nog het boek: Gejaagd door de Wind, geschreven door Margaret Mitchell. Uiteraard moet je houden van drama en romantiek om door dit verhaal heen te kunnen komen. Desalniettemin is Gone With the Wind een ware klassieker, die absoluut niet mag ontbreken in Uit den Ouden Doosch!
